CO-HOUSING COMMUNITIES | collectief wonen is hot

Collectief bouwen en wonen is over de hele wereld hot

In Denemarken bestaat een architectuurtraditie waarin de vorming van een co-housing community een belangrijke rol speelt. Een grote stimulans kwam en komt hierbij van de overheid die niet alleen financiële en juridische steun verleent, maar vernieuwende architecturale oplossingen voor bestaande noden aanmoedigt.

Op allerlei fronten zijn nieuwe ontwikkelingen zichtbaar. Onder de noemer co-wonen of friendsliving leven mensen in Parijs, London, Berlijn en Amsterdam vanwege de duurder wordende huizen steeds meer samen in een kleine woongemeenschap of huis. Daarbij heeft ieder zijn eigen zelfstandige woonruimte en vormen de gemeenschappelijke ruimte en voorzieningen de kern van de woning. Ook onder ouderen duiken de zorgcollectieven op. Maar er zijn intussen meerdere initiatieven ontstaan, zoals Couchsurfing, Wwoofen of Housingsitting. Een andere vorm van samenhuizen is kangoeroewonen en mantelzorgwonen, een vorm waarbij ouders hun huis of deel van hun huis delen met hun kinderen.

Pionier Denemarken
In Denemarken hebben ze deze ideeën al langer vormgegeven in de vorm van een co-housing community. De eerste co-housing gemeenschap dichtbij Copenhagen is in 1972 gebouwd en huisde 27 families. Een mooi Deens project is de Deco Housing Denmark Group, een lokaal initiatief, waarin duurzaamheid centraal staat en waar mensen samen eigenaar en bouwer zijn. Vanuit Denemarken verspreidde de duurzame co-housing movement zich over de hele wereld. Munksoegard, dichtbij Copenhagen, is misschien wel het mooiste voorbeeld van co-housing. Daar wonen honderd families bij elkaar in woningen die gebouwd zijn met respect voor het milieu.

Tegenwoordig zijn er meer dan 700 co-housing communities in Denemarken gebouwd. Er zijn ook vele co-housing projecten te vinden in andere Europese landen, Australië en Nieuw-Zeeland en zo’n 150 gemeenschappen in de Verenigde Staten. Vele projecten zijn nog in ontwikkeling. Het principe van co-housing is eenvoudig. De deelnemers realiseren elk een eigen woning vanuit een gedeelde visie op bouwen en wonen.

Centraal Wonen in Nederland
Maar laten we Nederland niet onderschatten! Ook hier zijn co-housing communities te vinden zoals Centraal Wonen. Het is een vorm van gemeenschappelijk wonen waarbij ieder huishouden over een zelfstandige woning of wooneenheid beschikt en daarnaast gemeenschappelijke voorzieningen en ruimten met elkaar deelt. Het eerste Centraal Wonen-project in Nederland werd in 1977 opgeleverd: De Wandelmeent in Hilversum. Er waren in die tijd wel veel meer initiatieven voor groepswonen. De communes waren misschien wel de meest bekende en fanatieke vorm van samenleven. Kern in co-housing is dat alle bewoners voor elkaar hebben gekozen.

(Buur)netwerk
Maar liefst 40 tot 50 procent van de bevolking in Nederland is alleenstaand. Velen zijn oudere mensen, waarvan het netwerk afbrokkelt. Het aantal jongeren dat in een eenoudergezin opgroeit stijgt de laatste jaren gestaag. Als gevolg daarvan wordt het netwerk buiten het eigen huis belangrijker. Mensen zoeken naar een woonsituatie waarin ze zichzelf kunnen zijn, mét een hecht (buur)netwerk van andere mensen om hen heen. Co-housing biedt daarvoor een goed alternatief.