Nico Wissing, tuin- en landschapsontwerper:

‘Achterhoek moet gifvrij worden’

Geboren en getogen Achterhoeker, Nico Wissing, wil ruimtes met respect voor de natuur inrichten. Hij wil een toekomstbestendige leefomgeving voor zijn kinderen nalaten, maar in de praktijk blijken zijn ambities lastiger om te zetten dan gedacht. ‘De manier waarop we met de Achterhoek omgaan is economisch gedreven roofbouw. Het is dertig seconden voor twaalf in de Achterhoek’. Duidelijke woorden van een Achterhoekse visionair in duurzame tuin- en landschapsontwikkeling met liefde voor alles wat groeit en bloeit.

Tuin- en landschapsontwerper Nico Wissing en mede-eigenaar van GreenM2 en NL Greenlabel is een groene visionair en activist, ook al ziet hij dat laatste zelf niet zo. En toch is hij een van de godfathers van het initiatief Gifvrije Achterhoek, een ecologische beweging met een gidsfunctie die streeft naar een Achterhoek die vrij is van landbouwgif, monoculturen, verschraling van de bodem, roofbouw en lozingen van elektronisch en chemisch afval. En waar de bewoners op een of andere manier meewerken aan een natuurlijk en gezond leefgebied voor mens en dier. “Wij beginnen in de Achterhoek volgens het adagium: ‘Verbeter de wereld, begin bij jezelf’. Ik woon zelf in het grensgebied met Duitsland, waar de patrijs inmiddels is verdwenen. Ik zie steeds minder hazen en konijnen. Ik maak me echt zorgen over het vogelbestand, want het landbouwgif dat dagelijks over de velden wordt gespoten doet zijn werk goed. Het doodt alle leven, van insecten tot vogels en zoogdieren.”

Natuur moet lust zijn, geen last

“Mijn landschappen en gebouwen moeten iets toevoegen aan de directe leefomgeving”, vervolgt Nico Wissing. “Zo heb ik mijn kantoor voorzien van een groen dak en heb ik de nieuwe aanbouw met het biologische leem opgebouwd, wat betekent dat er geen schadelijke stoffen uitgestoten zijn bij de productie ervan. Met NL Greenlabel breng ik kennis, producten, leveranciers en professionals samen met als doel de openbare of persoonlijke buitenruimte duurzaam, circulair en levend te maken. Groen hoort gewoon bij onze samenleving. Natuur moet een lust zijn, geen last.”

Ik ben niet van het absolute”, benadrukt Wissing. “Ik vecht niet als een Don Quichot tegen de windmolens. Dingen zijn zoals ze zijn. Ik hoop mensen vooral inzichten te kunnen geven. Twintig jaar geleden was het nog lastig voor me om te vertellen wat ik op duurzaam en circulair gebied deed. Dat is nu een stuk gemakkelijker. Mensen komen nu zelfs naar mijn lezingen, omdat ze de natuur steeds belangrijker gaan vinden.”

Economische belangen gaan blijkbaar voor

Na 25 jaar praten over milieu en duurzaamheid is er nog steeds erg weinig gebeurd. Er is in Nederland zelfs geen sprake van een effectief klimaatbeleid. Om de woorden van prinses Irene van Lippe-Biesterfeld in haar open brief van februari 2017 aan de Eerste en Tweede Kamer maar eens aan te halen: ‘De eenzijdig economische belangen, in het bijzonder die van de energie-, voedsel- en financiële industrie, staan steeds meer op gespannen voet met een verantwoorde manier van omgaan met de aarde en daarmee met de publieke belangen van huidige en toekomstige generaties.’ Nico Wissing: “Natuurlijk worden er wel plekjes in de Achterhoek door Waterschappen en gemeentes verzorgd, maar dat is in mijn ogen postzegelwerk. Wij zijn onnatuurlijk bezig en vergiftigen ons leefgebied totaal. We veronachtzamen de natuur en het leven daarin. De populatie van insecten is enorm achteruitgegaan. De bomen, die in de wei staan, worden omgehakt. Elke haag, die in de weg staat, wordt weggehaald. Elk reliëf of stijlwand idem dito. De landbouw doet dingen die bijna niet omkeerbaar zijn. Nogmaals: ik maak me grote zorgen over het misbruik van de aarde in Nederland.”

Nico vervolgt zijn opsomming: “Neem de teelt van aardappelen en maïs. Hoe vaak daar niet overheen gespoten wordt! En daar fietsen kinderen doorheen, daar vliegen vogels en insecten doorheen. Kijk eens hoe we de koeien volstoppen met soja uit Zuid-Amerika. Want aan die soja kleeft ontbossing, overmatig gebruik van bestrijdingsmiddelen en landonteigening.” En laten we niet het Fipronil-schandaal rondom eieren en kippen vergeten. “En dan kloppen ze bij het ministerie aan voor steun. Zorg eerst maar dat je ‘schoon’ wordt, zou ik zeggen. Een boer moet eerst maar eens zorgen dat hij een wordt met de natuur en het leven. Boerenbedrijven zijn mechanische fabrieken geworden. Het wordt er allemaal niet leuker op, het gebied gaat heel hard achteruit.” Ik schrik me te pletter van jouw verhaal! “Ja, bewustwording is hard nodig!”

Is natuur nog gifvrij in Nederland?

Nico Wissing werkt samen met televisiepresentator en groenpionier Lodewijk Hoekstra. Ze zijn de oprichters van NL Greenlabel, het platform met het eerste echte duurzaamheidspaspoort voor bedrijven, materialen en producten. “In één oogopslag geven wij inzicht in de integrale duurzaamheidsscore van een product, materiaal of plant. Wij geven ook duurzame en circulaire verbetervoorstellen. Het gaat ons om het duurzaamheidsgehalte van een buitenruimte, bijvoorbeeld een plein, park of straat, maar ook om inzicht in biodiversiteit, cradle-to-cradle en ondernemerschap van duurzaamheid. Wij onderzoeken hoe natuur en energie opwekken hand in hand kunnen gaan, hoeveel het onderhoud kost, hoe het landschap zo natuurlijk mogelijk kan zijn, enzovoorts. Wij werken daarbij samen met universiteiten, scholen en vakspecialisten. Die steunen ons bij het realiseren van onze duurzaamheidsgedachten. Waarom zouden wij tropisch hardhout importeren, terwijl Nederlandse Lariks Douglas net zo hard en duurzaam kan zijn?”

Nico Wissing en Lodewijk Hoekstra

In feite vormt NL Greenlabel zo een goede basis voor jullie initiatief Gifvrije Achterhoek. Is er niet nog meer nodig? Bijvoorbeeld scholing voor kinderen? “Zeker”, zegt Nico Wissing, ik geef soms les op scholen. Ik schrijf de leerstof voor het Technasium of ik nodig kinderen uit in ons buitenlokaal. Overigens ben ik niet de enige die voorstander is van een Gifvrije Achterhoek. Het initiatief is ontstaan vanuit een brainstormgroep van huisartsen, politici, directeuren van scholen, tuin- en landschapsarchitecten, biologische boeren en andere Cultural Creatives (lees onderstaande beschrijving). Deze mensen en ook onze volgers zullen op een of andere manier een bijdrage leveren; de een via de school, de ander via blogs en weer een ander via lezingen. Er wonen zo’n 300.000 mensen in de Achterhoek. Ik ben ervan overtuigd dat onze boodschap op zekere dag bij ze zal landen. Dát is ons zendingsdoel. De mensen moeten het vervolgens zelf gaan doen. Ik help ze door bijvoorbeeld prijsvragen uit te schrijven voor een gifvrij plein, een gifvrije tuin, een gifvrije kwekerij, enzovoorts.

De natuur in Nederland is als een open wond

“Maar we doen meer. Tijdens het symposium ‘De Doorbraak’ hebben we hardop nagedacht over de vraag hoe er in en vanuit de Achterhoek een verandering van denken op gang gebracht kan worden en hoe we mens en natuur met elkaar kunnen verbinden. Daaruit kwam naar voren dat de grootste blokkade is dat we teveel vastzitten in regels en structuur. De conclusie was dat mensen de natuur meer moeten gaan ervaren.”

“Verder ben ik als NL Greenlabel in gesprek met hogeschool Van Hall Larenstein in Velp om samen voor dit ecologische thema een opleiding te ontwerpen. We zijn in gesprek met universiteit Wageningen, we hebben een goed contact met prinses Irene via NatuurWijs, maar ook met staatssecretaris Sharon Dijksma. Maar moet je eens kijken wat prinses Irene nog moet bewerkstelligen om door de muren heen te breken!”

Nico Wissing heeft net een unieke expositie op het DRU Industriepark in Ulft achter de rug, waarin tuinen met natuurbeleving te zien waren. “Ik denk erover om daar een reizende expositie van te maken. Maar dat alles kan ik niet alleen. Daarom schakel ik zoveel mogelijk mensen in die mee willen helpen. Ik wil de bewustwording bevorderen, ik wil niet vechten.” Je pakt de strijdbijl voor deze zaak niet op? “Nou…soms word ik wel een beetje verdrietig”, bekent hij. “Als je hoort dat de gletsjers met reusachtige brokken ijs afbreken en als je ziet hoe ze in de landbouw en veeteelt te werk gaan… Om maar niet te spreken over die vieze mest die het grondwater dreigt te verontreinigen en dus ons drinkwater. Gewassen die jaar in jaar uit op dezelfde plek staan, putten de grond uit. De broodnodige mineralen zijn daardoor uit de grond verdwenen. Ik hoop niet dat het te laat is. Met z’n allen hebben we de opgave om dit in geheel Nederland te stoppen, niet alleen in de Achterhoek.”

AUTEUR MARY SPAN | ©EVOLUTIEGIDS | 170914
Trendjournalist/publicist en auteur van het boek Zinvolle [W]evolutie.
Hou ervan je te inspireren en te activeren voor zinvolle evolutie
in leven en werk, bouwend aan een wereld van nieuwe mogelijkheden.